همان‌طور که گفتیم فرار مالیاتی به هر نوع اقدام افراد یا سازمان‌ها جهت عدم پرداخت مالیات یا کاهش آن گفته می‌شود. مالیات انواع مختلفی دارد و هر یک ‌راه‌ های فرار مالیاتیِ مربوط به خود را دارند.

در ایران دو گروه مالیات وجود دارد. مالیات مستقیم که بر مواردی چون دارایی افراد یا سازمان ‌ها تعلق می‌گیرد و دیگری مالیات غیر مستقیم که برای محصولات، کالا ها و خدمات محاسبه می‌شود. فرار مالیاتی می‌تواند به روش ‌های مختلفی انجام شود.

به ‌عنوان ‌مثال برخی با افزایش هزینه‌ ها به مقداری بیش از میزان واقعی و افرادی نیز با پنهان کردن درآمد واقعی خود، اقدام به فرار مالیاتی می ‌کنند. برخی از این روش ‌ها به شرح زیر است.

بر اساس قانون اگر شخصی با آگاهی و با قصد فرار از پرداخت مالیات، مرتکب رفتار های زیر شود، مرتکب این جرم شده است.

در ادامه به چند مورد از انواع فرار مالیاتی اشاره می ‌کنیم:

• ساختن کد اقتصادی جعلی
• ارائه ترازنامه و حساب سود و زیان یا دفاتر اسناد ساختگی
• اگر برای سه سال متوالی اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان خود را به مراجع ذیربط ارائه نکند.
• اگر فعالیت اقتصادی و روش ‌های کسب درآمد خود را پنهان کند.
• در صورتی‌ که مانع از آن شود که مأموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی او دسترسی داشته باشند.
• اگر معاملات و قراردادهای تجاری خود را با نام افراد دیگری انجام دهید.
• در صورتی ‌که از کارت بازرگانی افراد دیگر به ‌قصد فرار مالیاتی استفاده کند.
• اگر با عقد قرارداد صوری و ارائه برگ خریدهای ساختگی، قصد پنهان کردن درآمد واقعی خود را داشته باشد.
• دست‌کاری مقدار و قیمت کالای خریداری‌شده
• جایگزین کردن مواد اولیه ارزان‌قیمت به‌جای مواد گران ‌قیمت
• اگر فعالیت‌ های خود را به‌گونه‌ ای جلوه دهید که گویی مشمول معافیت مالیاتی هستید.
• ارائه صورت ‌حساب‌های خرید مواد اولیه و دیگر کالا های مصرفی بیش از یک‌بار به ‌منظور افزایش غیرواقعی هزینه ‌ها